სილაბუსი IX კლასი

საგნის აკადემიური გეგმა – სილაბუსი

სკოლის დასახელება	ტიბაანის საჯარო სკოლა
სასწავლო წელი	2013-2014
საგნის დასახელება	ქართული ენა და ლიტერატურა
მასწავლებლის სახელი, გვარი და საკონტაქტო ინფორმაცია	ელენე ნაცვლიშვილი 577 640 353
კლასი	IX
სასწავლო კურსის ხანგრძლივობა და საათების რაოდენობა	სრული სასწავლო წელი სულ             სთ. (I  სემესტრში  –          ,  II სემესტრში –         ) წერა : I-4,  II-5.
სასწავლო საგნის სტატუსი	ეროვნული სასწავლო გეგმით გათვალისწინებული ძირითადი საგანი
სახელმძღვანელოს ავტორები	ვახტანგ როდონაია, ნინო ნაკუდაშვილი, ავტანდილ არაბული, მარინე ხუციშვილი

წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები

ზეპირმეტყველება

IX.1. მოსწავლეს შეეძლება, მოისმინოს და წარმოადგინოს აუდიტორიის წინაძე სხვადასხვა თვალსაზრისები სადავო და პრობლემურ საკითხებზე.

IX.2. მოისმენს და შეაფასოს დისკუსიის მონაწილეთა საკომუნიკაციო ამოცანისა და აუდიტორიის გათვალისწინებით.

IX.3 შეეძლება, იმსჯელოს განსხვავებული ტექსტების ენობრივ თავისებურებებზე.

IX.4. შეეძლება ამოიცნოს და გამოიყენოს დისკუსიის და კამათის ენობრივი მახასიათებლები.

IX.5.მოსწავლეს შეეძლება, გამოიყენოს დისკუსიისა და კამათის სტრატეგიები.

კითხვა

IX.6. მოსწავლეს შეეძლება, წაიკითხოს ტექსტები (მხატვრული და არამხატვრული), რომლებიც შეიცავს სხვადასხვა თვალსაზრისს პრობლემურ ან სადავო საკითხებზე და გამოხატოს საკუთარი დამოკიდებულება წაკითხულის მიმართ.

IX.7. შეეძლება, გამოიყენოს ენობრივი მახასიათებლების ცოდნა ტექსტების სტრუქტურის ასახსნელად.

IX.8. მოსწავლეს შეეძლება, გამოიყენოს კითხვის მიზნის შესაბამისი სტრატეგია.

წერა

IX.9. მოსწავლეს შეეძლება, წერილობით გადმოსცეს საკუთარი თვალსაზრისი სადავო ან პრობლემურ საკითხებზე; შეაჯამოს განსხვავებული შეხედულებები მოცემულ საკითხზე.

IX.10. მოსწავლეს შეეძლება, წერილობით გადმოსცეს დეტალური ინფორმაცია, განსხვავებული თვალსაზრისით.

IX.11. შეეძლება, აირჩიოს წერილობითი ტექსტის ფორმა და სტილი მიზნისა და აუდიტორიის გათვალისწინებით.

IX.12. მოსწავლეს  შეეძლება, დაიცვას წერილობითი ტექსტის სტრუქტურა და ენობრივი ნორმები

IX.13. შეეძლება, მიმართოს წერის სტრატეგიებს ნაწერის ეფექტური ორგანიზებისათვის

შედეგების მიღწევა შესაძლებელია მოცემული შინაარსის საფუძველზე

1. ინფორმაციის გაგება, ანალიზი შეფასება

გრამატიკული ასპექტები:  ზმნური კონსტრუქციები ( ქართული ენის სპეციფიკა – ოთხი მთავარი წევრისაგან შემდგარი წინადადება). ზმნის ცენტრალური როლი ქართულ წინადადებაში  (პირთა მართვა). ზმნის დრო– კილოთა წინადადებაში (დროზე რომ მოვსულიყავი, სახლში დამხვდებოდი), ზმნისწინი და მისი ფუნქციები (მიმართულება, ასპექტი, სიტყვაწარმოება); ქვემდებარე–შემასმენლისა და სახელის მსაზღვრელთან შეთანხმება. სახელობითი და უქვემდებარო წინადადებების მხატვრული ფუნქცია; ინფორმაციის დამაზუსტებელი და სუბიექტური დამოკიდებულებების გამომხატველი განკერძოებული სიტყვები და გამოთქმები (დანართი, ჩართული), ნომინალური წინადადებები. პირობით–შედეგობითი კონსტრუქციები; მონოტონური და დინამიური მეტყველებისთვის დამახასიათებელი სინტაქსური კონსტრუქციები.

            თხრობითი, კითხვითი, ძახილის წინადადებების სტრუქტურა; მარტივი გავრცობილი და გაუვრცობელი, თანწყობილი, ქვეწყობილი წინადადებების ძირითადი ნიშნები; სასაუბრო, სამეცნიერო, მხატვრული, ოფიციალურ–საქმიანი, პუბლიცისტური სტილისთვის დამახასიათებელი სინტაქსური კონსტრუქციები; განკერძოებული სიტყვები და გამოთქმები; პირდაპირი და ირიბი ნათქვამი; სასვენი ნიშნების ხმარება ციტირებისა და დიალოგის გადმოცემის დროს; მართლწერისა და ორთოგრაფიის ნორმები, შერწყმული წინადადებები და მისი ფუნქციები; კავშირების როლი რთულ წინადადებაში ამა თუ იმ კავშირის შერჩევის ეფექტურობა. უკავშირო შეერთების მიზეზი და მიზანი. თანაწყობისა და ქვეწყობის არსი; ქვეწყობილ წინადადებაში მისათითებელი სიტყვებისა და წევრ–კავშირების ფუნქციები. სიტყვა. წინადადება, როგორც გრამატიკის უმაღლესი ერთეული, მაგრამ ტექსტის ლინგვისტიკის უმარტივესი ერთეული; აბზაცი. აღწერის, თხრობისა და მსჯელობის სინტაქსი. მიზეზ–შედეგობრივი მსჯელობისთვის დამახასიათებელი სინტაქსური კონსტრუქციები. ანალოგიაზე დამყარებული მსჯელობისთვის დამახასიათებელი სინტაქსური კონსტრუქციები, კავშირები, ლექსიკა. ინდუქციზე დამყარებული მსჯელობისთვის დამახასიათებელი სინტაქსური კონსტრუქციები, კავშირები, მოდალური სიტყვები.

2. ენის კომუნიკაციის ასპექტები

ძირითადი ცნებები: ჯგუფური დისკუსია და მისი სტრატეგიები, განსხვავებული თვალსაზრისების ჩამოყალიბება დისკუსიაზე გასატანად, დრამატული მონოლოგი, როლური ტექსტები, დისკუსიების, დებატების, პოლიტიკურ/რიტორიკული გამოსვლების, დრამატული მონოლოგის აუდიტორია და მისი სოციალურ-კულტურული ინტერესები და ა.შ. მსჯელობა და მსჯელობის სახეები (მიზეზ–შედეგობრივი, ანალოგიაზე დამყარებული, ინდუქციური), ზეპირი მოხსენების მომზადება და წარმოდგენა კონკრეტული აუდიტორიის მიზნის, სოციალურ–კულტურული დონის, თავისებურებების, ინტერესების გათვალისწინებით.

3. მხატვრული ტექსტის გაგება და თვითგამოხატვა

            სწავლების ამ ეტაპზე მოზარდთა ასაკობრივი ფსიქოლოგიისა და ინტელექტუალური შესაზლებლობების გათვალისწინებით უნდა მოხდეს შედარებით რთული და მრავალფეროვანი ლიტერატურული მასალის შერჩევა.

            შერჩეულმა მხატვრულმა ტექსტებმა ხელი უნდა შეუწყოს მოზარდთა დამოუკიდებელი, შემეცნებითი, შემოქმედებითი და მხატვრულ–ესთეტიკური გემოვნების განვითარებას.

            ლიტერატურული ტექსტები უნდა გამოირჩეოდეს აქტუალური (როგორც მხატვრული, ისე ყოფითი თვალსაზრისით) პრობლემატიკით, რათა მოზარდს მისცეს მისთვის მნიშვნელოვან და საინტერესო საკითხებზე მსჯელობის, აგრეთვე განსხვავებული და სხვადასხვაგვარი თვალსაზრისის გამოთქმის საშუალება.

            მნიშვნელოვანია ისიც, რომ მოზარდს შეექმნას გარკვეული თეორიული წარმოდგენა ლიტერატურის (როგორც პოეტური, ისე პროზაული ტექსტები) იმ ნიმუშების წარმოდგენაც, რომლებიც ტიპოლოგიისა და პრობლემატიკის თვალსაზრისით მსგავსებას ამჟღავნებენ სწავლების ამ ეტაპისთვის შერჩეულ მხატვრულ ნაწარმოებებთან. 

IX კლასი, კალენდალური გეგმა

ქართულ ენასა და ლიტერატურაში

2013-2014 სასწავლო წელი

I სემესტრი

	დასამუშავებელი საკითხი	საათების რაოდენობა	შესრულების დრო
1	შოთა რუსთაველი „ავთანდილის ანდერძი“	4	16,09–19,09
2	მაღალი და დაბალი შაირი. სიტყვის მნიშვნელობის ამოცნობა კონტექსტის მიხედვით	1	20,09
3	ზეპირი მეტყველება	2	23,09-24,09
4	ვაჟა–ფშაველა	2	25,09-26,09
5	შემაჯამებალი 1.		27,09
6	შეხვედრა ვაჟასთან. გარითმვის ხერხები	2	30,09-07,10
7	შეხვედრა ილიასთან. კონფლიქტი	4	02,10-07,10
8	ტექსტის ენა	1	08,10
1	„ვეფხისტყაოსანის“ ქართული
2	პარონიმები, კუთხური მეტყველებისთვის დამახასიათებელი ფორმები	1	10,10
3	როცა მიმღეობა არსებით სახელად იქცევა	1	11,10
4	დროის გარემოებითი დამოკიდებული წინადადება.	1	15,10
5	ზეპირმეტყველების სემინარი	1	16,10

თავი III. კარგ ქართველთა ხსოვნისათვის 2 სთ – 17,10-18,10

	დასამუშავებელი საკითხი	საათების რაოდენობა	შესრულების დრო
1	ვაჟა–ფშაველა. „კაი  ყმა“	3	21,10-23,10
2	ასტროფია. მთავარი აზრისა და დახმარებაზე დეტალების ამოცნობა	1	24,10
	შემაჯამებელი 2.		25,10
3	არსენ იყალთოელი. „დავით აღმაშენებლის ეპიტაფია	1	28,10
4	ანა კალანდაძე. „ფეხი დამადგით“ სტილიზაცია. დეტალებზე დაკვირვება და დასკვნის გამოტანა, შეხვედრა ანა კალანდაძესთან	3	29,10-31,10
5	შოთა ნიშნიანიძე. „ცოტნე დადიანი“	1	11,11
6	განწყობა. პოეტური ნაწარმოების განმარტება. შეხვედრა შოთა ნიშნიანიძესთან	2	4,11-5,11
7	გიორგი შატბერაშვილი „საუკუნო საგზალი“	2	6,11-7,11
8	შეხვედრა გიორგი შატბერაშვილთან. მთხრობელი	2	8,11-11,11
9	ივანე ზურაბიშვილი „გაბრიელ ეპისკოპოსი“	2	12,11-13,11
10	ვინ იყო ივანე ზურაბიშვილი? ავტობიოგრაფიული ტექსტი	2	14,11-15,11
11	რეზო თაბუკაშვილი „საქართველოს მეჭურჭლეთუხუცესი“	1	25,11
12	შეხვედრა რეზო თაბუკაშვილთან. ავტობიოგრაფიული და ბიოგრაფიული ტექსტი შემაჯამებელი 3.	2	26,11-27,11 28,11

ტექსტის ენა

	დასამუშავებელი საკითხი	საათების რაოდენობა	შესრულების დრო
1	ზოგი სიტყვის ისტორია. რით შიძლება გამოიხატოს ზმნები „თქვა“ და „უთხრა“? რთული სიტყვები	1	29,11
2	უცხო სუფიქსებით წარმოქმნილი ქართული სიტყვები, მსაზღვრელ–საზღვრულის ბუნების განსხვავებული მაგალითი	1	2,12
3	ჩართული სიტყვები და გამოთქმები, ძველი მართლწერის მაგალითები	1	3,12
4	წერის სემინარი	1	3,12
5	მოვემზადოთ ტექსტის წასაკითხად	1	5,12

თავი III. ფესვები

	დასამუშავებელი საკითხი	საათების რაოდენობა	შესრულების დრო
1	ნიკო ლორთქიფანიძე „გული“ შეხვედრა ნიკო ლორთქიფანიძესთან	1	6,12
2	„საშობაო მინიატურები“. „ლიტ. საღამო“	1	9,12
3	აკაკი წერეთელი „განთიადი“	1	10,12
4	მხატვრული სახე.  წარმოსახვის მოშველიება. შეხვედრა აკაკისთან. ვის მიუძღვნა აკაკიმ „განთიადი	2	11,12-12,12
5	მიხეილ ჯავახიშვილი. „მიწის ყივილი“	4	13,12-18,12
	შემაჯამებელი 4.		19,12
6	თემა. თემის განსაზღვრა	1	20,12
7	გ. ტაბიძე  „მამული“	1	23,12
8	განწყობა. განწყობის მოშველიება. შეხვედრა გალაქტიონთან	2	24,12-25,12

II სემესტრი

ზეპირმეტყველების სემინარი

თავი IV.  საკუთარი თავის ძიება

	დასამუშავებელი საკითხი	საათების რაოდენობა	შესრულების დრო
1	ოთარ ჭილაძე  „ადამიანი გაზეთის სვეტში“	2	20-21,01
2	როგორ ვიკითხოთ თეთრი ლექსი. შეხვედრა ო. ჭილაძესთან	1	22.01.
3	ნუგზარ შატაიძე. „მოგზაურობა აფრიკაში“	3	23-27.01
4	თემა. თემის განსაზღვრა. შეხვედრა ნუგზარ შატაიძესთან	1	28.01

ენა

	დასამუშავებელი საკითხი	საათების რაოდენობა	შესრულების დრო
	ახალი შთაბეჭდილება და მისი ენობრივი გამოხატვა შესიტყვების ინვენსია და მისი გამოყენება მხატვრულ ტექსტში.  ჟარგონი	1	29.01
თავი  IV.  „ლექსი ერთი რამ არის ამ სოფლის საქმეში“
1	იოანე მანჩხი   „ჟამნი ჩუენნი“	1	31.01
2	ჟანრის სპეციფიკის გათვალისწინება ძველი ქართული სასულიერო პოეზია	1	03.02
3	ბესარიონ გაბაშვილი  „ტანო ტატანო“	1	04.02
4	ლექსის რიტმული თავისებურების გათვალისწინება ძველი ქართული სასულიერო პოეზია	1	05.02
5	ნიკოლოზ ბარათაშვილი  „საყურე“	1	06.02
6	ნიკოლოზ ბარათაშვილი „არ უკიჟინო, სატრფოო“	1	0702
7	გალაკტიონ ტაბიძე „რაც უფრო შორს ხარ“	1	10.02
8	ტრობები. წარმოსახვის მმოშველიება	1	11.02
9	შეხვედრა გრიგოლ ორბელიანთან. გრიგოლ ორბელიანი „ჰე მამულო“	1	12.02
10	ვალერიან გაფრინდაშვილი „სენტიმენტალური ტრიოლეტი“ შეხვედრა ვ. გაფრინდაშვილთან	1	13.02
11	ტრიოლეტი. ამოვიცნოთ გარითმვის სქემა	1	14.02
12	პაოლო იაშვილი. „დარიანული“	1	17.02
13	ლიტერატურული კონტექსტის გათვალისწინება, ალიტერაცია და ასონანსი, შეხვედრა პაოლო იაშვილთან	1	18.02
14	მირზა გელოვანი. „ნუ მწერ“	1	19.02
15	ზუსტი და არაზუსტი რითმა. შეხვედრა მირზა გელოვანთან	2	20-21.02
16	ლადო ასათიანი „სპარსელ ასულს“ შეხვედრა ლადო ასათიანთან	1
17	ანა კალანდაძე  „მოდიოდა ნინო მთებით“ სალექსო საზომი და მისი ამოცნობა	2	24-25.02

ტექსტების ენა

1. თხუთმეტსაუკუნოვანი მთლიანობა. ენობრივი დარღვევები, გამოწვეული ლექსის საჭიროებით. ლექსის ენა – ძველი და ახალი.

 გარემოების  სტილისტიკური ფუნქცია ლექსში –––––––––– 2 სთ. 27-28.02

	დასამუშავებელი საკითხი	საათების რაოდენობა	შესრულების დრო
თავი  VI.  „სირძნე სიცილისა“
1	აკაკი წერეთელი. „კუდაბზიკეთი“	1	04.03
2	სატირა და იუმორი. „იუმორისტული ინტონაციის ამოცნობა“	2	6-3.03
3	რეზო ჭიშვილი. „ნობელი“ შეხვედრა რეზო ჭეიშვილთან. იუმორისტურლი ინტონაციის ამოცნობა	2	7-10.03
4	სულხან–საბა ორბელიანი. „მოტირალი და მოცინარი“. შეხვედრა სულხან–საბასთან	1	11.03

ზეპირი მეტყველება – ტექსტების ენა

ლექსიკა. „კუდაბზიკობა“, „კუდაბზიკეთი“. სინტაქსი – ჩართული, როგორც დამოკიდებულების გამოხატვის საშუალება. ორთოგრაფია

1 სთ

12.03

თავი VI. ლიტერატურა და ისტორია

1	ლეონტი მროველი. „მოქცევაი მირიან მეფისა“	3სთ	13-17.03
2	ისტორიული თხზულება. რა ვიცით ლეონტი მროველის შესახებ. მზის დაბნელება და ქართლის გაქრისტიანების თარიღი	2 სთ	18–19.03
3	დავით გურამიშვილი „დავითიანი“ (ნაწყვეტები)	5 სთ	20.03-26.03
4	ნიკოლოზ ბარათაშვილი. „ბედი ქართლისა“	6 სთ	28.03-04.04
5	ისტორიული კონტექსტი	2 სთ	07-08.04
6	კოლაუ ნადირაძე „25 თებერვალი, 1921 წელი“	1 სთ	10.04
7	ისტორიული კონტექსტის გათვალისწინება. განწყობა.	1 სთ	11.04
8	კონსტანტინე გამსახურდია. „დიდი იოსები“	6 სთ	14-21.04
9	ავტორი და პერსონაჟი. ისტორიული კონტექსტის გათვალისწინება. შეხვედრა კონსტანტინე გამსახურდიასთან.	1 სთ	22.04

ტექსტების ენა

1	ლექსიკა. ვით–ვითარ–ვითარცა.  გრამატიკა. ძველისა და ხლის თანაარსებობის მაგალითები. არქაული და ფსევდოარქაული ფრომები პოემის ენაში	1 სთ	23.04
2	ენის ისტორია. ძველი ქართული	2 სთ	24-25.04

თავი VIII. უკვდავი პერსონაჟი

1	ჭაბუა ამირეჯიბი. „მოსე ზამთარაძის ნაამბობი“	1 სთ	28,04
2	ოერსონაჟის ხასიათის წარმოჩენის ხერხები. პერსონაჟის შედარება–შეპირისპირება. შეხვედრა ჭაბუა ამირეჯიბთან.	1 სთ	29.04
3	ისტორიული პარალელი	1 სთ	03.05

ტექსტების ენა

1	ლექსიკა. სადაური კაცია სეთური?	2 სთ	01-02.05
2	გრამატიკა. მე–3 ობიექტური პირის ნიშნები ზმნაში.  სტილი. ფრაზის ლაკონიზმი, როგორც ტექსტის ნიშანი.	1 სთ	06.05
	გამეორება		05.05-13.06
	შემაჯამებელი 5		30.01
	შემაჯამებელი 6		26.02
	შემაჯამებელი 7		27.03
	შემაჯამებელი 8		30.04
	შემაჯამებელი 9		29.05